สร้างรายได้จากการเลี้ยงผึ้งโพรงไทย ควบคู่กับการอนุรักษ์ป่าชายเลน

การเลี้ยงผึ้งโพรง เป็นอีกหนึ่งกิจกรรมที่ส่งเสริมการจัดการทรัพยากรประมงโดยแนวทางเชิงระบบนิเวศ

ขั้นตอนการดำเนินการ

1. อนุรักษ์ป่าชายเลนให้คงความสมบูรณ์ที่สุด เพราะการอนุรักษ์ ฟื้นฟูป่าชายเลนนั้น เพื่อเป็นแหล่งอาหารที่อุดมสมบูรณ์ของผึ้งโพรง

2. เตรียมอุปกรณ์การเลี้ยงผึ้งโพรงไทย 

• กล่องเลี้ยงผึ้งโพรงไทย
• กระป๋องพ่นควัน
• ไขผึ้ง
• แปรงปัดผึ้ง
• ชุดป้องกันผึ้งต่อย (เสื้อแขนยาว กางเกงขายาว หมวกตาข่าย ถุงมือยาง)
• อุปกรณ์สำหรับการเก็บน้ำผึ้ง เช่น หม้อ ถาด ถังสลัดน้ำผึ้ง กรองน้ำผึ้ง เป็นต้น

3. ดักล่อจับผึ้งโพรงไทยในธรรมชาติ

• นำกล่องผึ้งไปวางดักผึ้งให้เข้ากล่อง โดยเลือกสถานที่วางที่มีร่มเงาพอสมควร และควรเป็นบริเวณลานบินของผึ้ง (สังเกตจากเสียงบินของผึ้ง)
• นำไขผึ้งทาตรงบริเวณฝาบนด้านในของกล่องผึ้ง (เพื่อล่อให้ผึ้งเข้ามาทำรังอยู่ในกล่อง)
• ทาน้ำมันเครื่องที่ใช้แล้วตรงบริเวณขาวางกล่อง เพื่อป้องกันศัตรูของผึ้ง เช่น มด ปลวก จิ้งจก แมลงสาบ เป็นต้น
• ใช้แผ่นกระเบื้องวางบนกล่อง เพื่อเป็นหลังคากันแดดและฝน
• ช่วงที่เหมาะสมในการดักจับผึ้งโพรงไทย คือ ช่วงเดือนมกราคมถึงเมษายน โดยเฉพาะช่วงปลายกุมภาพันธ์ถึงมีนาคม จะดักได้ง่ายขึ้น
• หลังการวางกล่องดักแล้วประมาณ 1-3 วัน ผึ้งจะเริ่มเข้ามาอยู่ในกล่อง ปล่อยให้ผึ้งค่อยๆสร้างรวงรังต่ออีกประมาณ 2 สัปดาห์

4. ขนย้ายกล่องเพื่อนำผึ้งโพรงไทยมาเลี้ยง

• ใช้ผ้าผืนใหญ่พอสมควรห่อคลุมกล่องผึ้งไว้
• ใช้เชือกมัดให้ชายผ้าแนบติดกับกล่องผึ้ง
• ยกและเคลื่อนย้ายที่กล่องผึ้งอย่างเบามือที่สุด
• ควรทำการเคลื่อนย้ายหลังเวลา 20.00 น.

5. เลี้ยงผึ้งโพรงไทย

• นำกล่องผึ้งที่มีตัวผึ้งแล้วมาวางไว้ในพื้นที่มีความร่มรื่น มีแสงรำไร อาจจะอยู่บริเวณใต้ต้นไม้ ลมพัดไม่แรงมากนัก มีแหล่งน้ำสะอาดใกล้ๆ และอยู่ห่างจากป่าชายเลนไม่เกิน 5 กิโลเมตร

6. การเก็บเกี่ยวน้ำผึ้ง

• หลังจากเลี้ยงผึ้งโพรงไปได้ประมาณ 3-4 เดือน ก็จะสามารถเก็บเกี่ยวน้ำผึ้งได้ (อาจจะเก็บเกี่ยวได้ปีละ 2-3 ครั้ง) ทำโดยการพ่นควันไล่ผึ้ง และใช้แปรงปัดตัวผึ้งออกอย่างเบามือ
• ใช้มีดตัดรวงน้ำผึ้ง และนำรวงผึ้งไปทำการสลัดน้ำผึ้ง กรองเพื่อให้ได้น้ำผึ้งที่สะอาด และบรรจุขวด ตลอดจนนำไปแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์อื่นๆ เช่น สบู่น้ำผึ้ง เป็นต้น

ข้อมูลเพิ่มเติมที่: กลุ่มวิสาหกิจชุมชนเลี้ยงผึ้งควบคู่การอนุรักษณ์ป่าชายเลน   บ้านไหนหนัง ม. 3 ต.เขาคราม อ.เมือง จ.กระบี่